20 kuriozitete për pijen më të dashur botë

20 faktet

1. Sipas një legjende, kafja u zbulua në shekullin e 9 kur një bari etiopian dhish, i quajtur Khaldi, vuri re se dhitë e tij ishin më të kënaqura kur konsumonin manaferra të kuqe. Khaldi ia çoi manaferrat një njeriut të shenjtë mysliman, që e ktheu frutin e pemës së kafesë në një pije të shijshme.

2. Rreth viti 1000 disa tregtarë arabë sollën nga udhëtimet në Afrikë disa kokrra kafeje nga të cilat dilte një pije eksituese dhe nga kjo e quajtën qahwa (“eksitante”). Nga fjala turke kahve në anglisht “coffee”, në italisht “caffè” dhe shqip “kafe”, kalimi i emrit që i shpejtë. Por ka studiues që thonë se emri vjen nga Caffa, zonë e Etiopisë ku kafeja rritet spontanisht. Kafeja u shpërnda në Europë vetëm në shekullin XVII me emrin provizor “vera nga Arabia”, për meritë të tregtarëve venecianë që jetonin në Stamboll. Fillimisht disa kisha katolike e cilësuan si një “pije të djallit” për shkak të vetive të saj emocionuese. Ata i kërkuan Papa Klementit VIII të ndërhynte. Por para se të merret vendimin, ai vendosi ta shijonte vetë. Atij i pëlqeu aq shumë, saqë dha aprovimin për të. Deri në agimin e viteve 1700, kur kafeja u kthye në një vend ku takoheshin filozofë dhe iluministë.

3. Kafja fillimisht u konsiderua si një ilaç në Jemen dhe Arabi, dhe merrej vetëm me këshillën e doktorit. Shumë e shikonin kafen si tonik truri, ose si një mënyrë për të stimuluar vizionet fetare.

4. Arabët ishin të parët që kultivuan pemën e kafes në Gadishullin Arabik. Arabët e piqnin dhe e zienin kafenë, ose qahwa, që në gjuhën arabe quhet “vera e islamit”.

5. Çdo vit konsumohen më shumë se 500 miliard filxhanë kafeje, duke e bërë kafen pijen më popullore në botë.

6. Të vetmet vende në Amerikën e Veriut ku kafja rritet është Hauai dhe Puerto Riko.

7. Shtëpia e parë e kafes në botë u hap në vitin 1475 në Konstandinopojë, Stambolli i sotëm.

8. Kur Khair Bey, guvernatori i Mekës, e ndaloi kafen në vitin 1511 sepse kishte frikë se ajo mund të nxiste rezistencën ndaj sundimit të tij, sulltani e ekzekutoi atë me arsyetimin se kafeja ishte “e bekuar”.

9. Kafja u importua nga Arabia në Europë përmes Venecias në vitin 1600. Ndërsa disa murgj i kërkuan Papa Klementit të 8 që të nxirrnin jashtë ligjit këtë “pije myslimane”, por para se të merrte vendimin, ai vendosi ta shijonte vetë. Atij i pëlqeu aq shumë, saqë dha aprovimin për të. Papa tha se pija ishte aq e mirë sa do konsiderohej mëkat nëse do ta pinin vetëm paganët. Deri në agimin e viteve 1700, kur kafeja u kthye në një vend ku takoheshin filozofë dhe iluministë.

10. Kur në Angli u hap shtëpia e parë e kafes në vitin 1952, gratë ndaloheshin të hynin, vetëm t’i shërbenin meshkujve.

11. Një belg i quajtur Xhorxh Uashington shpiku kafen e çastit në vitin 1906 në Guatemala.

12. Një studim i vitit 2011 tregoi se gratë që pinin 2-3 filxhanë kafeje në ditë, kishin 15% rrezik më pak të zhvillonin depresionin se sa ato që pinin 1 filxhan në javë.

13. Kërkimet kanë treguar se konsumimi i kafes mund të reduktojë degjenerimin e njohjes me kalimin e moshës.

14. Arabët zbuluan kafenë, por ishin xhelozë për zbulimin e tyre dhe refuzuan që farat pjellore të kafes të largoheshin nga vendi i tyre. Megjithatë, pelegrini mysliman, Baba Budan, mori kontrabandë 7 fara kafeje nga Arabia dhe i mbolli ato në Indi. Thuhet se kafja e botës erdhi nga këto 7 fara.

15. Ka dy lloje kryesore të bimës së kafes për të prodhuar kafen: -kafja arabike me origjinë në Lindjen e Mesme, dhe –kafja robusta, me origjinë nga Kongo.